Ülkemizde sosyal güvenlik hakkı Anayasa ve uluslararası sözleşmelerce güvence altına alınmış evrensel bir insan hakkıdır. Ülkemiz, sosyal güvenlik sistemi sosyal devlet ilkesi ile birlikte sigortacılık esasları üzerine inşa edilmiştir. Sosyal Güvenlik Kurumu (“SGK”) ülkemizde bu kapsamda çeşitli faaliyetler göstermekte olup, bunlardan biri de yaşam hakkımızı yakından ilgilendiren ilaçlarla ilgili yaptığı düzenlemelerdir.

Seri muhakeme usulüne ilişkin dosyanın esas yılı göze alınmaksızın 01.01.2022 tarihinden sonra kesinleşmiş olan; seri muhakeme usulü kapsamındaki suçlardan kaynaklı verilen mahkûmiyet kararlarında 5237 sayılı TCK 7/2 maddesi uyarınca sonradan çıkan kanunun lehe olma ilkesinin uygulanması gerekmektedir.

Konut ve işyeri kiralarına ilişkin sözleşmelerin sona ermesi sözleşme sürelerinin dolması ile mümkün olduğu gibi tahliye davasının açılması yolu ile de mümkün kılınmıştır. Tahliye davası kiraya verenden kaynaklanan sebeplere veya kiracıdan kaynaklanan sebeplerle kiraya veren tarafından açılabilmektedir. Kiraya veren kanunda belirtilen sebeplere dayanarak, bildirim sürelerine uyarak ve gerekli ise diğer usul işlemlerini de yerine getirerek kiraya verdiği taşınmazının tahliyesini sağlayabilecektir.

Türk Ceza Kanunu tarafından tanığa bir takım hak ve yükümlülükler tesis edilmiştir. Kendisini çağıran makamın önüne gelmek, yemin etmek ve beyanda bulunmak şeklindedir. Yargılamanın adil ve doğru bir sonuca varması için tanığın doğruyu söyleme yükümlülüğü söz konusudur. Yalan beyanlarla tanıklık yapmak bu yükümlülüklere aykırı bulunduğundan kanunda suç olarak öngörülmüştür

Yedieminlik Görevini Kötüye Kullanma Suçu ve Cezası konusundan evvel tanım yapmakta fayda var.Yediemin, hukuki durumu çekişmeli olan bir mal veya eşyanın, söz konusu ihtilaf sonuçlanıncaya dek kendisine bırakıldığı kişiye denmektedir. Yedieminlik sıfatını kazanmak için bazı koşullar vardır. Bu anlamda yedieminlik sıfatının kazanılmasını sağlayan hukuki işlem geçerli olmalıdır.

2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu ‘nda düzenlenen İhalenin Feshi kurumu, cebri icra kanalıyla yapılan taşınır ve taşınmaz malların ihale usulü ile satışlarında meydana geldiği iddia edilen  usulsüzlüklerin giderilmesi için açılan davadır. Satış yapan icra müdürünün , satış için öngörülen hükümlere aykırı hareket etmiş olması sonucunda ihalede usulsüzlük gündeme gelmektedir.

Türk Medeni Kanunu ve hukuk sisteminde ziynet eşyaları kişisel mal olarak kabul edilir. Evlenme merasimi sırasında kadına takılan ziynet eşyaları kim tarafından takılmış olduğuna bakılmaksızın, kadına bağışlanmış sayılır. Evlenme sırasında erkeğe takılan ziynetlerin kime ait olduğu o yörenin örf ve adetlerine bakılarak tespit edilir.

Muvazaa anlaşması, tarafların görünürdeki işlemlerinin kendi aralarında hiçbir hüküm ifade etmeyeceği ve sadece diğer kişileri aldatmak amacıyla işlem yapmaları hususunda gerçekleştirdikleri anlaşmadır. Muvazaa anlaşması herhangi bir şekil şartına tabi değildir. Yazılı veya sözlü olarak yapılabilir. Görünüşteki sözleşme şekil şartına tabi olsa da muvazaa anlaşması şekil şartına tabi değildir. Muvazaa sözleşmesinin unsurları:

Mevcut kanunlarımıza göre borcun ödenmemesi nedeniyle hapis cezası uygulanmamaktadır ancak borcun belirli bir tarihte veya belirli vadeler dahilinde  ödeneceğine dair yazılı taahhüt verilmesi ve bu taahhüdün ihlal edilmesi halinde hapis cezası uygulanması mümkün hale gelmektedir. Taahhüdü ihlal cezası kanunda 3 aya kadar tazyik hapsi olarak düzenlenmiştir.

Mirasın reddi mirasçılar tarafından miras nedeniyle kendilerine düşen tüm hak ve yükümlülükleri reddetmesidir. Hukukumuzda iki türlü mirasın reddi tanımlanmıştır.

Kusur, öğretide, hukuk düzeninin kınadığı, hoşgörmediği, hukuka aykırı davranış biçimi olarak tanımlanmaktadır. Konumuz yönünden kusuru "Sorumluluk Hukukunun temel ilkelerine, toplumun değer yargılarına ve yürürlükteki yasaların emredici hükümlerine aykırı eylem ve davranışlar" olarak da tanımlayabiliriz.Tazminat hesaplarında “kusur” temel ölçülerden biridir. Kusursuz sorumluluklarda dahi, bazı ayrık durumlar dışında, kusur (sorumluluk) ölçüsü belirlenmek gerekmektedir.

Kasten adam yaralama suçu, başkasının vücuduna acı vererek, sağlığının yada algısının bozulmasına neden olmaktır. Eylemin kasıtlı olarak yani sonucunu bilerek ve isteyerek gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Türk Ceza Kanunu kapsamında kişiye karşı işlenen suçlardan sayılmıştır. Kasten adam yaralama suçunda korunmak istenen hukuki değer kişinin vücut bütünlüğüdür. 

5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu 26.09.2004 tarihinde kabul edilmiş olup, 12.10.2004 tarihinde 25611 sayılı Resmi Gazetede yayına girmiştir. Söz konusu kanun toplamda 345 madde içermektedir. TCK’da düzenlenen suçlar ve kanun maddeleri şöyledir;

Borçlunun mal kaçırmasını engellemek için borçlu aleyhine icra takibine başlamadan önce ihtiyati haciz kararı almak gerekir. İhtiyati haciz genel olarak, borçlunun mal kaçırma, borcu ödemeden veya imkân varken taahhüt vermekten kaçınma ile borçlunun kendisinin kaçması durumlarında uygulanan mahkeme kararına dayanan, tüm bunlar yapılırken borçlunun mallarına gelebilecek olası zararlar için alacaklıdan peşinat olarak teminat alınan haciz türüdür.

Bu başlıkta 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 188. maddesinde düzenlenmiş olan Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti özet olarak incelenecektir.  Türk Ceza Kanunu’nun 191. maddesinde düzenlenmiş olan halk arasında da uyuşturucu kullanma suçu olarak bilinen kullanmak için uyuşturucu veya uyarıcı madde satın almak, kabul etmek veya bulundurmak ya da uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanmak başlıklı suç tipi bu başlık adı altında incelenmeyecektir.

Alacağın temliki alacağın tamamı veya bir kısmı için (kısmi temlik) yapılabilir. Kısmi temlik ancak alacağın bölünebilir olduğu durumlarda söz konusudur. Temlik ile birlikte alacaklı taraf değişir ve alacak devralana geçer yani alacağı temlik eden artık borcun ifasını isteyemez, bu hak yeni alacaklıya geçer.

İftira suçu, TCK 267. maddesinde Adliyeye Karşı Suçlar başlığı altında açıklanmıştır. Buna göre; Yetkili makamlara ihbar ya da şikayette bulunmak suretiyle veya basın ve yayın yolu ile, işlemediğini bilmesine rağmen, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılması veya idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak amaçlı olarak bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

Ülkemizde ve dünya genelinde görülen Covıd-19 virüsü sebebiyle sosyal hayatın yanında ticari hayatta durma noktasına gelmiştir. Dünya Sağlık Örgütü tarafından da söz konusu salgının pandemi olarak değerlendirilmesiyle birlikte ticari sözleşmelerin akıbeti ve Covid-19 virüs salgınının mücbir sebep olarak değerlendirilip değerlendirilmeyeceği sorusu akla gelmektedir.

Örgüt, soyut bir birleşme olmayıp, bir suç örgütünde organik ve hiyerarşik ilişki hâkimdir. Bu ilişki dolayısıyla örgüt mensupları üzerinde hâkimiyet teşkil eden bir güç kaynağı niteliğini kazanmalıdır. Örgütün varlığı için suç işleme amacıyla etrafındaki fiili birleşme ve niteliği itibariyle devamlılık aranmalıdır. Üye sayısı ile araç ve gereç bakımından amaçlanan suçları işlemeye elverişli olmalıdır.

Hırsızlık suçu, Türk Ceza Kanunu’nun Kişilere Karşı İşlenen Suçlar bölümünde Mal Varlığına Karşı İşlenen Suçlar kısmında 141. maddesinde yer almaktadır. Hırsızlık basit tabiri ile bir kişinin zilyetliğinde bulunan taşınır malı rızası olmadan alınmasıdır. Bu kanun ile kişinin malına, mülkiyet hakkına bir koruma getirilmiştir. Anayasanın 35. maddesi ile güvence altına alınan mülkiyet hakkı korunmaktadır.

Bilindiği üzere ceza yargılamasında 2020 yılı itibari ile yeni bir yargı yolu uygulanmaya başlandı. Seri muhakeme usulü olarak adlandırılan bu yargı yolunu kısaca sizlere özetlemeye çalıştık. Bizce Türk Ceza Yargılaması için devrim niteliğinde olan bu uygulama, gerek sanığın haklarını kullanması açısından; gerekse yargının iş yükünü hafifletme açısından çok faydalı olacak.

Ruhsatsız olarak silah, bıçak, mermi taşıma fiilleri şu şekilde gerçekleşir;

• Ruhsatsız bir şekilde mermi ya da silah bulundurmak bir suç olarak tanımlanır.
• Aynı şekilde bunları taşımak, yani ruhsatı ve izni bulunmayan mermi ile silahı üzerinde bulundurmak da bir suçtur.
• Ruhsatı olmayan mermi ya da silah satın almak, aynı kanun maddesi içerisinde suç olarak karşımıza çıkıyor.
• Diğer aletler başlığı altında yer alan, bulundurma ruhsatı olan silahı taşımak bir suç şeklinde düzenlenmiştir.
• Bunun yanı sıra bıçak ya da benzeri ürünleri satmaya aracılık etmek, bunları satın almak, bulundurmak, taşımak ve satmak suçtur.

Bir eylemin kasten adam öldürmeye teşebbüs mü yoksa kasten yaralama mı sayılacağının belirlenmesinde; faille mağdur arasında husumet bulunup bulunmadığı, varsa husumetin nedeni ve derecesi, failin suçta kullandığı saldırı aletinin niteliği, darbe sayısı ve şiddeti, mağdurun vücudunda meydana getirilen yaraların yerleri, nitelik ve nicelikleri, hedef seçme imkanı olup olmadığı, failin fiiline kendiliğinden mi yoksa engel bir nedenden dolayı mı son verdiği gibi ölçütler esas alınmaktadır.

Ortaklığın giderilmesi (izale-i şüyu) davası, paylı veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda ortaklar arasındaki paydaşlığa son vererek ferdi mülkiyete geçişi sağlayan bir dava türüdür. Taşınmaza ortak mülkiyet olarak sahip olan hissedarların mallarının aynen taksim edilmesi veya mahkemece satılarak bedellerinin hissedarlar arasında payları nispetinde paylaştırılmasına ortaklığın giderilmesi (izale-i şuyu) denilmektedir.

Ortaklığın giderilmesi davası ile amaçlanan, ortaklar arasındaki anlaşmazlığın, ortaklıklarının giderilerek çözüme ulaştırılmasıdır.

İsim değiştirme davası ya da diğer bir deyişle ad soyad değiştirme davası, Türkiye’de isim değişikliği için başvurulabilecek yegane yöntemdir.

Yağma Suçu, diğer adıyla gasp suçu, başkasına ait bir malın “cebir” veya “tehdit” kullanılarak alınmasıyla oluşur. Yağma suçu, TCK’nın 148. ve 150. maddeleri arasında düzenlenmiştir. Yağma suçu, mağdurun malvarlığına yönelik gerçekleştirilen haksız bir eylemdir. Bu nedenle, suçun konusu belli bir ekonomik değeri olan herhangi bir menkul maldır. Yargıtay içtihatlarına göre gayrimenkul mal yağma suçunun konusu olamaz.

Bir ihbar üzerine yakalanan sanığın üzerinde taşıdığı poşetin içerisinde ele geçirilen kenevir bitkisi dışında, uyuşturucu madde ticareti yaptığı yolunda teknik ya da fiziki takip, tanık beyanı, iletişimin tespiti v.b gibi somut, yeterli, her türlü şüpheden arınmış, kesin ve inandırıcı herhangi bir delil elde edilememesi, uygulamada ilke olarak kabul edilen yıllık uyuşturucu madde kullanım miktarı göz önünde bulundurulduğunda, adli raporda belirtilen miktarda esrar maddesinin yıllık şahsi kullanım sınırları içerisinde olması, sanığın uyuşturucu maddeyi satmak için değil kullanmak amacıyla satın aldığı yönündeki aksi kanıtlanamayan istikrarlı savunmaları birlikte değerlendirildiğinde, uyuşturucu madde ticareti suçunu işlediği şüphe boyutundan öteye geçememektedir. Bu itibarla; sanığın sübuta eren eyleminin kullanmak amacıyla uyuşturucu madde bulundurma suçunu oluşturduğu kabul edilmelidir.

Parada sahtecilik suçu, tedavülde bulunan bir parayı, sahte bir şekilde üretmek, sahte olduğunu bilerek kullanmak, nakletmek, muhafaza etmek veya tedavüle sokma biçiminde fiillerle işlenen bir suçtur  Uygulamada “kalpazanlık suçu” olarak da adlandırılmaktadır.

5941 sayılı Çek Kanunun 5. Maddesinde, çekin üzerinde yazılı bulunan düzenleme tarihine göre kanuni ibraz süresi içinde bankaya ibraz edildiğinde , çekin karşılığını banka hesabında bulundurmamak suç olarak tanımlanmıştır.

İşe iade davası bir tespit davasıdır. İşveren tarafından yapılan feshin geçerli olup olmadığı tespit edilir.

Günümüzde yasal açıdan faiz geliri elde edebilecek kişi ya da kurumların belirlenebilmesi ve sınırlandırılması ayrı bir önemi haiz hale gelmiştir. Tefecilik sonucunda elde edilen kazanç, faiz ya da başka bir çeşit ivaz yani paranın kullanım bedeli şeklinde ifade edilebilir. 

Türk Ceza Kanunu 142. maddesi hırsızlık suçuna ait yasal düzenlemeleri içermektedir. Fiilin icrasındaki farklılıklara veya oluşan neticelere göre birçok ayrıma tabi tutulan hırsızlık suçunun 142/2-e bendinde, nitelikli hallerinden olan bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle hırsızlık suçunun işlenmesi ele alınmıştır.

Boşanma davaları anlaşmalı boşanma ve çekişmeli boşanma olmak üzere iki farklı şekilde açılır. Boşanma davalarında şayet bir avukata vekaletname verilecek ise, vekaleti veren kişinin fotoğrafının olması zorunludur. Avukata verilecek boşanma vekaletnamesinde fotoğraf şartı olmasının sebebi eşlerin bilgisi ve rızasının olduğunun göstergesidir.

Yurtdışında Boşananlar Türkiye'de ne yapmalıdır ? Her ülke bağımsızlık ve egemenlik erklerine dayanarak yargılama faaliyetlerini de kendileri yürütür. Bu sebepten ötürü her ülkenin yargı organının verdiği kararlar da o ülkenin egemenlik sahası içerisinde hüküm doğurur.

2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu’nda 2012 yılında yapılan değişiklikle birlikte borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireyleri için lüzumlu eşyaların haczedilemeyeceği düzenlenmiştir. Bu düzenlemeye göre, borçlunun evindeki temel ihtiyaçları için gerekli olan ev eşyaları haczedilemeyecektir.

İşçilik alacakları içerisinde yer alan ücret yani maaş, fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ücreti, hafta tatili ücreti, prim, ikramiye vb. ücret ekleri gibi işin görülmesiyle doğrudan ilgili olan alacak kalemleri için zamanaşımı süresi beş yıldır.